Montessori - odrobina historii

Montessori jest to system pedagogiki, zapoczątkowany przez lekarkę włoskiego pochodzenia Marię Montessori. Maria Montessori urodziła się w Chiaravalle w 1870 r. i natomiast w 1873 roku przeniosła się do Rzymu i tam jako pierwsza kobieta ukończyła medycynę na Uniwersytecie Rzymskim. W 1907 roku otworzyła swoją pierwszą szkołę Casa dei Bambini, dla dzieci z ubogich dzielnic, gdzie opracowała swoja słynna już na całym świecie metodę nauczania dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym. Maria przez blisko 50 lat pracowała z dziećmi z różnych kultur, ras, narodowości czy uwarunkowań społecznych, gdzie dzięki swoim obserwacjom stworzyła nowe podejście do systemu edukacji dzieci.

Na czym polega metoda pedagogiki wg zasad Montessori?

Metoda Montessori polega m.in na całościowym podejściu do dziecka. Celem nadrzędnym jest pomoc dziecku w osiągnięciu pełnego potencjału we wszystkich obszarach jego życia. Zajęcia kładą nacisk na rozwój społeczny, emocjonalny czy rozwój fizyczny dzieci. Metoda ta skupia się również na dostarczaniu dziecku radości ze zdobywania wiedzy i budowaniu poczucia jego własnej wartości. Dzieci uczą się w dużej mierze przez doświadczanie. Główne założenia Marii Montessori:

• nauka poprzez działanie i doświadczanie, środkiem do zdobycia wiedzy, kompetencji oraz umiejętności przez dzieci jest ich własna aktywność, nauczyciele nie narzucają dzieciom działań, ale współpracują w procesie wychowawczym;
• samodzielność dzieci, jest drugim bardzo ważnym założeniem metody Montessori, dzieci nie tylko samodzielnie wykonują swoje działania, samodzielność występuje już na poziomie podejmowania decyzji dotyczącej czasu, miejsca czy charakteru podejmowanej pracy;
• koncentracja, celem jest nauczenie dzieci systematyczności i skrupulatności podczas wykonywanych zadań;
• cisza, dzieci uczą się pracować w ciszy, same w czasie pracy w związku z tym również muszą zachowywać się po cichu;
• porządek, dzieci w metodzie Marii Montessori uczą się utrzymywania porządku w swoim najbliższym otoczeniu oraz otoczeniu pracy;
• społeczne reguły, to bardzo ciekawa zasada i często w dzisiejszych czasach znajduje zastosowanie po szkole na podwórku. Dzieci łączone są w grupy najczęściej 3 roczniki, dzięki temu młodsze dzieci mogą uczyć się poprzez obserwacje starszych dzieci, łączenie dzieci w grupy daje też możliwość nauki opiekowania się młodszym;
• obserwacja, ta cecha odnosi się głównie do nauczyciela, jego zadaniem jest skrupulatna obserwacja dzieci, tak by w razie wystąpienia problemów czy przeszkód na drodze do nauki, mógł stawić im czoła wspierając dziecko w odpowiednim obszarze. 
• indywidualność, każde dziecko ma swoje tempo rozwoju i ta zasada znajduje tu zastosowanie, dzieci wykonują tylko te zadania, dostosowane do ich indywidualnych możliwości i rozwoju. Każde dziecko otrzymuje od nauczyciela indywidualna opiekę oraz życzliwość i wsparcie.

Rola Nauczyciela w edukacji metoda Montessori.

Nauczyciel, podobnie jak w metodzie waldorfskiej pełni rolę przewodnika. Jest osobą dla dzieci godna do naśladowania, jednocześnie zadaniem nauczyciela jest dokładna obserwacja dzieci i bardzo indywidualne traktowanie każdego z nich. Celem nauczyciela jest coraz rzadsza ingerencja w naukę dziecka. Zadaniem nauczyciela jest stworzenie dobrych, spokojnych, bezpiecznych oraz radosnych warunków nauki. Jego zadaniem jest bycie dla dziecka, gdyby w danym momencie ono potrzebowała wsparcia. 

Jaka jest różnica pomiedzy tradycyjna edukacją a edukacja metodą Montessori?

• Podstawową różnicą jest to, że tradycyjnej metodzie dzieci uczą się głównie słuchając i patrząc, odbiór wiedzy jest tylko dwoma zmysłami i często mocno teoretyczny. Metoda Montessori daje możliwość doświadczania, zdobywania wiedzy wszystkimi pięcioma zmysłami. 
• Rozwój dzieci jest indywidualny i dostosowany do możliwości dziecka, podczas gdy w tradycyjnej metodzie program nie uwzględnia indywidualnych potrzeb i możliwości, wszyscy idą jednym tempem, a jakiekolwiek odstępstwa (szczególnie jeśli efekty nauki są słabsze) kończą się oceną, często krzywdzącą dla dziecka.
• w edukacji tradycyjnej indywidualizm nie jest mile widziany, nie ma po prostu na niego miejsca.
• w centrum procesu edukacji znajduje się dziecko, dla którego szkoła/przedszkole stwarza odpowiednie warunki. w tradycyjnym modelu nauczania warunki dla każdej grupy wiekowej są takie same, narzucone poniekąd przez urząd.
• tradycyjny model edukacji zakłada dzieci zgrupowane rocznikowo, nie uwzględnia ich poziomu rozwoju zarówno intelektualnego, emocjonalnego jak i fizycznego. Dzieci nie mają możliwości uczenia się od starszych, poniewaz praktycznie przez pierwsze trzy klasy sa one odseparowane od reszty dzieci w szkole.