Dobre maniery dzieci - gdzie się podziały?
Nie wiem czy powinnam mówić dobre maniery dzieci czy po prostu dobre maniery. W końcu jakie matki takie dziatki. Więc jeśli rodzice nie podążają w ślad za savoir vivre to siłą rzeczy dzieci również nie będą.
Spróbuję podsumować swoje obserwacje, ale pragnę zaznaczyć że nie generalizuję. Są dzieci dobrze ułożone i jest ich całkiem sporo. Jednak równie często spotykam dzieci, które zachowują się jakby nigdy nie miały styczności z podstawami kultury życia społecznego. Co poszło nie tak?
Oczekiwania wobec szkoły/przedszkola
Wielu rodziców traktuje szkołę (oraz przedszkole) jako ośrodek opiekuńczo-wychowawczy co jest kompletnie sprzeczne z ideą tych placówek. Nawet jeśli ich potoczna nazwa na to wskazuje to zarówno przedszkole jak i szkoła są miejscem gdzie nasze dzieci przede wszystkim zdobywają wiedzę oraz uczą się funkcjonowania w społeczeństwie, nabierają kompetencji społecznych oraz uczą się nawiązywać i pogłębiać relacje.
Szkoła czy przedszkole mogą poruszać tematy dobrych manier, nauczyć dzieci mówić dzień dobry, ale zasadniczo takie zachowania dzieci powinny wynieść z domu. Szkoła i przedszkole to nie są miejsca, które wychowają dzieci za nas. Nawet jeśli dziecko spędza w przedszkolu i szkole bardzo dużo czasu to pewnych podstaw oraz zachowań i tak powinno nauczyć się w domu. To dom i rodzina kształtują postawę dziecka i jego stosunek do otoczenia.
Jakie matki takie dziatki
To jest drugi punkt, który sprawia, że współczesne dzieci zachowują się w taki sposób w jaki się zachowują. Jestem zdania, że nie ma czegoś takiego jak wychowanie jest modelowanie. Jesteśmy dla naszych dzieci pierwszym i najważniejszym wzorcem zachowań. To w jaki sposób się zwracamy do innych, w jaki sposób o nich mówimy, nawet jeśli ich przy nas mnie ma, w jaki sposób komunikujemy się między sobą kształtuje nasze dzieci. A dzieciaki to bardzo czujni obserwatorzy. Jeśli zatem zauważyliście, że Wasze dzieci mają jakiś problem ze stosowaniem ogólno przyjętych zasad dobrego wychowania może warto przyjrzeć się również swoim zachowaniom oraz nawykom?
Samo się nie zrobi
To co często obserwuję to przekraczanie granic "dobrego wychowania" przez dzieci bez absolutnie żadnej informacji zwrotnej od rodzica lub opiekuna. Sprawdzanie granic przez dzieci jest naturalnym procesem kształtowania siebie. Brak reakcji na brak kultury osobistej dziecka to już wybór rodzica. Dla dzieci jesteśmy pierwszym i najważniejszym nauczycielem. Jeśli nie zwracamy dzieciom uwagi, że np. wchodząc do towarzystwa mówi się dzień dobry to takie dziecko nie dostaje komunikatu, że jego zachowanie odbiega od normy. Za każdym razem (oczywiście jeśli nam na tym zależy) powinniśmy zwracać dzieciom uwagę, jeśli uznamy że ich zachowanie odbiega od naszych oczekiwań oraz powinniśmy zakomunikować im dlaczego.
Za mała ilość rozmów merytorycznych z dziećmi
To na szczęście już nie tak częsty problem. Ku mojej uciesze coraz więcej rodziców porusza z dziećmi tematy nie tylko z obszaru dzieciowego. Jeżeli jednak dziecko ma respektować ogólnie przyjęte zasady dobrych manier powinno mieć informacje dlaczego. Bo tak trzeba nie jest dobrym argumentem. Dzieci często wyciągają argumenty a bo Kaśka nie mówi dzień dobry. No ok. Jej rodzice tego nie wymagają, ale dla nas kultura osobista jest ważna więc my mówimy dzień dobry i w ten sposób okazujemy szacunek drugiej osobie.
Nie zrozumienie nowych modeli wychowawczych
Wydaje mi się (nie wiem tego na pewno), że sporo spośród rodziców nie rozumie do końca nowych paradygmatów wychowawczych. I brak upominania dzieci w kontekście dobrych manier przerzuca na np. bezstresowe wychowanie. No ok. stres stresem ale dzieci muszą mieć jakieś ramy zachowań. Odpowiedzialnością rodzica jest je wyznaczyć bez względu na to jaki przyjął model wychowawczy.
Wygląd zewnętrzy jest również częścią kultury osobistej
Pewnie wielu z Was nie zwraca na to uwagi bo to przecież TYLKO dzieci. Nie będziecie im przecież kupować ubrań na jedną lub dwie okazje, bo tak szybko rosną albo i tak zaraz się utytłają. Błąd. Takich rzeczy jak schludne i czyste ubranie wkładane np. idąc do babci na imieniny to element kultury osobistej. Okazujemy w ten sposób drugiej osobie szacunek. Dziecko uczy się od małego że dni nie są wszystkie takie same. Są dni powszednie zwykłe ale i te odświętne w które wypada mieć ładną fryzurę, czyste i wyprasowanie ubrania. Jeśli szkoda Ci pieniędzy na odświętne ubrania dla dzieci stwórz garderobę kapsułową. Nie musisz mieć innej sukienki na każdą specjalna okazję.
Najczęściej popełniane błędy w związku z brakiem kultury osobistej współczesnych dzieci:
- nagminne nie mówienie dzień dobry/dziękuję/przepraszam/do widzenia (absolutna podstawa)
- nie odpowiadanie na pytania
- nie szanowanie cudzej własności i przestrzeni
- nie zwracanie się do starszych z odpowiednim szacunkiem per Pan/Pani
- niedbały wygląd podczas specjalnych okazji
Rodzicu,
takich rzeczy jak: dzień dobry, dziękuję, przepraszam, czy mogę uczymy dzieci w domu.
Jakość kultury osobistej i tego co wypada i gdzie się zmienia. Ale to my kreujemy nasz świat to my kreujemy pokolenie które będzie kreowało kolejne pokolenie. Dobre maniery są trochę jak tradycja. Jak przestaniemy o nie dbać i je kultywować to w końcu się zatrą. Mnie nie jest wszystko jedno. Mam nadzieję, że Tobie również.
Jak zatem nauczyć dziecko dobrych manier?
MODELOWANIE - zacznij od siebie!
Dziecko uczy się przez obserwację. Jeśli jesteś człowiekiem dla którego kultura osobista ma znaczenie masz duże szanse, że Twoje dziecko również takie będzie. Dzieci obserwują i naśladują. Jeśli jest coś co możesz poprawić w swoim zachowaniu to zrób to. Nigdy nie jest za późno.
Dopasuj oczekiwania do możliwości dziecka
Wprowadzaj dziecko w świat dobrych manier w trakcie jedzenia, w trakcie oglądania telewizji czy czytania książki możesz zwracać uwagę na konkretne zachowania. Pamiętaj, żeby dostosować oczekiwania do wieku i możliwości dziecka. Nie oczekuj od 5 latka znajomości etykiety jakby miał iść na audiencję do królowej. Wystarczy że będziecie się witać z sąsiadami i szanować cudzą przestrzeń i własność. A z czasem na pewno poszerzy zakres spektrum swoich dobrych manier.
Nie strofuj - zachęcaj
Przesadna dyscyplina nikomu nie służy. Strofowanie dzieci i narzucanie zbyt rygorystycznych oczekiwań nie przyniesie dobrego rezultatu. Nauka dobrych manier łatwiej Wam pójdzie przez zachęcanie, uczenie dystansu do siebie i modelowanie niż przez naganę w przypadku niestosownych zachowań. Dzieci wyczują Wasze zadowolenie będące efektem ich poprawnego zachowania i będą chciały je stosować częściej.